BAHA լսողապրոթեզավորման ցուցումներ

Լսողության խանգարումները լինում են սենսոներալ, կոնդուկտիվ ե խառր տիպի: Որպես կանոն սենսոներալ ծանրալսությունը ստանդարտ օդային լսողական սարքերով հեշտությամբ կոմպեսացվում է, իսկ կոնդուկտիվ ծանրալսության բերող շատ հիվանդությունների դեպքում վիրահատական բուժումը էֆեկտիվ է լինում: Սակայն լինում են դեպքեր, երբ լսողության կորուստը հնարավոր չէ լինում կոմպեսացնել օդային ստանդարտ սարքերով կամ վիրահատական միջամտությամբ: Այդ հիվանդների մոտ հնարավոր է լինում լսողական ռեաբիլիտացիա իրականացնել Բահա ոսկրային հաղորդականության լսողական սարքով:

Բահա-ն մասնակի իմպլանտավորվող ոսկրային հաղորդականության լսողական սարք է: Բահա- ն կազմված է ձայնային պրոցեսորից ե իմպլանտատից` տիտանե շտիֆտից ե հենքից: Բահա համակարգը ձայնային ալիքը անմիջապես փոխանցում է ներքին ականջին`շրջանցելով արտաքին ե միջին ականջները: Բահա-ով լսողապրոթեզավորման ցուցումները տրվում են ելնելով հետեյալ պահանջներից.

• Երբ ծանրալսության կոնդուկտիվ կոմպոնենտը վիրահատական եղանակով հնարավոր չէ վերացնել;
• Երբ հնարավոր չէ լսողապրոթեզավորել ստանդարտ օդային լսողական սարքով;
• Երբ ունենք վերջին լսող ականջ:

Բահա-ով լսողապրոթեզավորման ցուցումներն են.

Ա. Կոնդուկտիվ ծանրալսություն.

Կոնդուկտիվ ծանրալսության պատճառ կարող են լինել հետեյալ հիվանդությունները.

• Ականջի արատներ (միկրօտիա,արտաքին լսողական անցուղու ստենոզ, ատրեզիա, միջին ականջի արատներ);
• Միջին ականջի քրոնիկ հիվանդություններ, թմբկաթաղանթի թափածակում;
• Սինդրոմային հիվանդություններ, որոնց դեպքում լինում է նաե ականջի արատներ (Տրիչեր-Կոլլինզ, Դաուն, Գոլդենհար, Կրուզոն, Պֆայֆեր և այլն):

Բ. Սենսոներալ ծանրալսություն.

Սենսոներալ ծանրալսությամբ այն հիվանդների մոտ, որոնք ունեն նաև ականջի հավելյալ հիվանդություններ (կնշվեն ստորև), որոնց դեպքում հնարավոր չէ լսողական սարքի կրում, Բահա պրոթեզավորումը ցուցված է:

Գ.Այն հիվանդությունները, որոնք թույլ չեն տալիս օդային լսողական սարքի կրում.

•Վիճակ ականջի արմատական վիրահատությունից հետո;

•Քրոնիկ արտաքին օտիտ;

•Արտաքին լսողական անցուղու էկզեմա;

•Պսորիազ;

•Ալերգիկ դերմատիտ:

Դ.Խաոը տիպի ծանրալսություն.

Եթե ծանրալսության ձայնահաղորդման խանգարման կոմպոնենտը 25 դբ-ից ավել է, Բահա-ով լսողապրոթեզավորումը ի համեմատ օդային ստանդարտ լսողական սարքի բերում է խոսքային ավելի լավ դիսկրիմինացիայի: Սա բացատրվում է այն հանգամանքով, որ Բահա-ն կոմպենսացնում է միայն ծանրալսության ձայնաընկալման խանգարման կոմպոնենտը:

Ե.Միակողմանի խլություն.

Միակողմանի խլության դեպքում հիվանդը կարող է կրել օդային լսողական սարք CROS տարբերակով (Contralateral Routing of Signals), ինչպես նաե Բահա սարքով պրոթեզավորում,որը կդրվի խուլ ականջի կողմում: Վերջին դեպքում ձայնային ալիքը տրանսկրանիալ կտարածվի լսող ականջի կողմը: Միակողմանի խլության դեպքում Բահա-ով պրոթեզավորման կարեորագույն առավելությունն այն

է, որ լսող ականջի արտաքին լսողական անցուղին ներդիրով չի փակվում, անցուղու ռեզոնանսային հաճախականությունը չի փոփոխվում ե ձայնի որակը ավելի բարձր է: Մեծ նշանակություն ունի նաե այն, որ Բահա-ով պրոթեզավորման դեպքում վերանում է դլխի ստվերային էֆեկտի հանգամանքը,որն էլ խոսքի ավելի լավ ըմբռնում է ապահովում:

Զ.Երկկողմանի ծանրալսություն.

Երկկողմանի ծանրալսության դեպքում հնարավոր է երկկողմանի լսողապրոթեզավորում Բահա սարքով: Իհարկե երկկողմանի լսողա-պրոթեզավորումն ապահովում է խոսքի ավելի լավ ըմբռնում, մասնավորապես աղմկոտ միջավայրում ե ձայնի աղբյուրի ճիշտ գնահատում:

Բահա-ի կիրաոումը մանկական հասակում

Խոսքի ճիշտ զարգացման համար կարեոր է լսողության նման խնդիրները վաղ հայտնաբերել և կատարել լսողապրոթեզավորում Բահա-ի միջոցով: Մինչե 4-5 տարեկան երեխաները Բահա-ն կրում են ժապավենի վրա (Baha Softband), 5 տարեկանից հետո հնարավոր է կատարել վիրահատություն` տեղադրել իմպլանտատ ե ձայնային պրոցեսորը միացնել վերջինիս: Տարիքային այս սահմանափակումը պայմանավորված է մինչ նշված տարիքը քունքոսկրի համապատասխան հատվածի բարակությամբ:

Բահա-ն Հայաստանում

Մեր նպատակն է Բահա լսողական սարքի օգտագործումը խառը և կոնղուկտիվ ծանրալսությամբ հիվանդների մոտ: «էրեբունի» և «Նաիրի» Բ.Կ-ի քթի, կոկորղի, ականջի հիվանղությունների բաժանմունքներում մեր կողմից հետազոտվել են 2-13 տարեկան արտաքին ականջի արատներով 10 երեխաներ ե 6 հիվանդներ խառը տիպի ծանրալսությամբ 40-65 տարեկան, որոնց մոտ վիրահատական բուժում հնարավոր չէ եղել իրականցնել (բժշկական տեսանկյունից ե հիվանդի ցանկություններից ելնելով), ինչպես նաե օդային լսողական սարքի կրումը նրանց չի բավարարել: Հիվանդների մոտ իրականացվել են հետևյալ աուդիոլոգիական հետազոտությունները կախված տարիքից ե ախտահարման կողմից.

Սուբյեկտիվ մեթոդներ`

• տոնալ շեմքային աուդիոմետրիա, խաղային աուդիոմետրիա, տեսողական ամրապնդմամբ աուդիոմետրիա:
• Օբյեկտիվ մեթոդներ`
• ակուստիկ իմպեդանսոմետրիա, ԿԼՀՊ գրանցում, ՕԱէ գրանցում:

10 երեխաներից 9 մոտ ախտորոշվել է միայն կոնդուկտիվ ծանրալսություն (համապատասխանաբար միակամ երկկողմանի), օդային հաղորդականությունը եղել է 65-85dB սահմաններում: 1 երեխայի մոտ ախտորոշվել է խառը տիպի ծանրալսություն, ոսկրային հաղորդականությունը եղել է 25-35 dB սահմաններում 500.1000.2000,3000 ե 4000Hz հաճախականություններում: Այնուհետե երեխաները հետազոտվել են ձայնային ազատ դաշտում Baha- Headband-ով (VRA, Hearing test): Արդյունքները եղել են 25-35 dB 500.1000.2000,3000 ե 4000Hz- ում:

Մեծահասակներից 2 հիվանդի մոտ ախտորոշվել է օտոսկլերոզ` խառը տիպի (AC=70-80dB, BC=35- 40dB), 3 հիվանդի մոտ ախտորոշվել է մի կողմում վիճակ ականջի արմատական վիրահատությունից հետո (AC= 70-90dB, BC= 35-40dB), մյուս կողմում մեզոէպիտիմպանիտ (AC=60-70dB, BC=25-35dB), 1 հիվանդի մոտ ախտորոշվել է երկկողմանի մեզոտիմպանիտ (AC=55-65dB, BC=35-40dB): Այնուհետե իրականացվել է Baha-Test Headband-ով ազատ ձայնային դաշտում, որի արդյունքները եղել են միջինը 35-40dB սահմաններում:

Արդյունքներ. Baha-Test արդյունքները բոլոր հիվանդների մոտ գնահատվել են դրական, 1 երեխայի տրամադրվել է Baha Softband-ով, մյուս հիվանդների մոտ ես պլանավորվում է իրականցնել Baha-ով լսողապրոթեզավորում:

Հարցեր, պատասխաններ, մեկնաբանություններ